Minder bekende spelregels

Niet alle spelsituaties komen even vaak voor, daarom hier een aantal minder bekende of (pas) nieuwe regels.

Deze spelregels kunnen als snelle naslag geraadpleegd worden als de situatie zich voordoet en je weet niet meer hoe de regel precies was.

1) Er wordt een but gebruikt dat met een magneet opgetild kan worden, mag dat?

Nee, je mag een but niet met een magneet op kunnen tillen.
Zie pagina 2-14 Artikel 3.

2) Het but wordt uitgegooid en komt tegen de afbakeningslijn tussen de banen of de uitlijn aan de zijkant van de baan en blijft daar liggen, is het but geldig?

Ja! Er geldt geen minimale afstand.
Zie pagina 4-14 Artikel 7 sub 3.

3) Het but wordt uitgegooid en komt dichter bij een obstakel of de uitlijn aan de kopse kant van de baan dan 50 cm. Is het but geldig?

Nee, 50 cm is de minimale afstand.
Zie pagina 4-14 Artikel 7 sub 3.

4) Het but wordt uitgegooid en nadat de eerste bal is gegooid wordt de ligging van het but afgekeurd, mag dat?

Ja maar alleen als het but ongeldig ligt en de tegenstander het but niet zelf neergelegd heeft. De eerste boule mag na herplaatsing van de but opnieuw geworpen worden, dit is nagevraagd bij de NJBB. Het staat blijkbaar in de RPS-plus.
Zie artikel 8 pagina 5-14.

5) Het but wordt weggeschoten maar wordt tegengehouden of verandert van richting door een toeschouwer of de scheidsrechter, wat nu?

Het but moet blijven liggen waar het tot stilstand kwam.
Zie pagina 7-14 Artikel 15 par. 1.

6) Het but wordt weggeschoten maar wordt tegengehouden of verandert van richting door een speler in de baan, wat nu?

De tegenstander mag kiezen:

  1. Het but laten liggen op zijn nieuwe plaats;
  2. het but terugleggen op zijn oorspronkelijke plaats, mits gemarkeerd;
  3. het but zichtbaar neerleggen in het verlengde van de lijn van zijn oorspronkelijke naar zijn nieuwe plaats, op ten hoogste 20m afstand van de cirkel (15m voor jongeren), mits gemarkeerd.

Voor b. en c. geldt dat als het but niet gemarkeerd was, het but blijft liggen op zijn nieuwe plaats.
Zie pagina 7-14 Artikel 15 par. 2.

7) Een boule komt aan de andere kant van de uitlijn te liggen maar van bovenaf gezien is hij nog niet geheel over de uitlijn, is deze boule nog geldig?

Ja! Ondanks dat er geen contact is met de uitlijn is de boule toch nog geldig.
Zie pagina 8-14 Artikel 19.  

8) Een ongeldig geworden boule is blijven liggen in de baan, mag deze nog weggenomen worden nadat er een volgende boule gespeeld is?

Ja!  Zolang de tegenpartij nog niet gegooid heeft.
Nee!  Zodra de tegenpartij gegooid heeft.
Zie pagina 8-14 Artikel 19.

9) Een boule wordt geworpen maar wordt tegengehouden of verandert van richting door een boule of een but uit een andere partij, door een dier, door enig bewegend voorwerp, wat nu?

De boule moet opnieuw geworpen worden.
Zie pagina 7-14 Artikel 16.

10) Een boule wordt geworpen maar wordt tegengehouden of verandert van richting door een toeschouwer of de scheidsrechter, wat nu?

De boule moet blijven liggen waar het tot stilstand kwam.
Zie pagina 8-14 Artikel 20.

11) Een boule wordt geworpen maar wordt tegengehouden of verandert van richting door een speler van de equipe waartoe deze boule behoort, wat nu?

De boule is ongeldig.  
Zie pagina 8-14 Artikel 20.

12) Een boule wordt geplaatst maar wordt (onopzettelijk) tegengehouden of verandert van richting door een tegenstander, wat nu?

De speler mag beslissen; opnieuw werpen of laten liggen op zijn nieuwe plaats.
Zie pagina 9-14 Artikel 20 bovenaan.

13) Een geschoten of weggeschoten boule wordt (onopzettelijk) tegengehouden of verandert van richting door een speler, wat nu?

Zijn tegenstander mag beslissen:

  1. de boule laten liggen op zijn nieuwe plaats; of
  2. de boule neerleggen, op toegestaan terrein, in het verlengde van de lijn van zijn oorspronkelijke naar zijn nieuwe plaats, mits gemarkeerd.
    Zie pagina 9-14 Artikel 20 midden.

14) Een speler houdt een bewegende boule opzettelijk tegen, wat nu?

De speler, en met hem zijn equipe, wordt onmiddellijk uitgesloten van de rest van de partij.
Zie pagina 9-14 Artikel 20 onderaan.

15) Een stilliggende boule wordt verplaatst door de wind of de helling van het terrein of per ongeluk door een speler, de scheidsrechter, een toeschouwer, een dier of enig bewegend voorwerp, mag de boule teruggelegd worden op zijn oorspronkelijke plaats?

Ja, mits deze was gemarkeerd!  Zo niet dan geldt de feitelijke ligging van de boule.
Zie pagina 9-14 Artikel 22.

16) Een speler werpt met de boule van een andere speler, blijft deze boule geldig?

Ja maar de boule moet, na eventuele meting, direct vervangen worden en de speler krijgt een officiële waarschuwing, want als het weer gebeurt wordt de boule ongeldig en alles dat als gevolg daarvan is verplaats moet teruggelegd worden mits gemarkeerd!   
Zie pagina 9-14 Artikel 23.

17) Een speler gooit voor zijn beurt.

Een speler van equipe A werpt een boule terwijl de tegenpartij (equipe B) moet gooien omdat de boule van equipe A al op punt ligt. Is de boule onreglementair gespeeld? (zoals in artikel 24 op pagina 9-14?).  

Nee! Zie artikel “Tussen de regels” in het Petanque magazine nr. 108 – december 2023.

De interpretatie van artikel 24, op pagina 9-14, is aangepast na een uitspraak van de internationale bond, de FIPJP: De tweede boule, die per abuis is gespeeld, is geldig.

FIPJP = Fédération Internationale de Pétanque et Jeu Provençal.

Bron: Petanque Magazine.

18) Wie moet er meten?

Een meting wordt verricht door de equipe die de laatste boule heeft geworpen. De tegenstander heeft altijd het recht na te meten.
Zie artikel 26 op pagina 10-14.

19) Een speler raapt een boule op vóór het aantal punten is overeengekomen, wat nu?

Deze boule is ongeldig. Hiertegen kan niet worden geprotesteerd.
Zie artikel 27 op pagina 10-14.

20) Een speler raapt een van zijn boules op terwijl zijn medespeler(s) nog boules te spelen hebben, wat nu?

Deze boule wordt ongeldig, zie 18), en de boules van de medespeler(s) mogen niet meer gespeeld worden.  
Zie artikel 27 op pagina 10-14.

21) Bij meting worden boules of but verplaatst, wat nu?

Het te meten punt gaat verloren voor een equipe waarvan een speler, die een meting uitvoert, het but of een van de betwiste boules beweegt of verplaatst.

Als de scheidsrechter tijdens een meting het but of een boule beweegt of verplaatst, doet hij in alle rechtvaardigheid een uitspraak.
Zie artikel 28 op pagina 10-14.

22) Een speler raapt de werpcirkel al op terwijl er nog ballen gegooid moeten worden, mag de cirkel teruggelegd worden?

Ja maar alleen de tegenstanders mogen hun boules nog werpen.
Zie artikel 6 bovenaan pagina 4-14.